Müasir futbolun əfsanəsi, futbol tarixinin ən böyük oyunçularından biri sayılan Lionel Messi, karyerası boyunca inanılmaz sayda titullar, rekordlar və fərdi mükafatlar qazanıb. O, 8 “Qızıl top” mükafatından tutmuş Dünya Çempionatı kubokunun qaldırılmasına qədər futbolda ən yüksək zirvələrə çatıb. Bu məqalədə Azərbaycan azarkeşləri üçün Messinin bütün nailiyyətləri, rekordları və qazandığı kuboklara dair ətraflı təhlil təqdim edilir. Arxiv materialları, rəsmi statistika və mütəxəssis rəylərinə əsaslanaraq hazırlanmış bu məlumatlar onun futbol tarixindəki yerini və əhəmiyyətini daha yaxşı anlamağa kömək edəcək.
Messinin qazandığı “Qızıl top” mükafatları – rekord həddə
Lionel Messi “Qızıl top” mükafatını rekord sayda – 8 dəfə qazanıb. FIFA və France Football jurnalının rəsmi məlumatlarına əsasən, o bu prestijli mükafatı 2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2019, 2021 və 2023-cü illərdə əldə edib. Futbol statistikaları ilə məşğul olan Opta Analytics agentliyinin 2025-ci il hesabatına görə, bu göstərici heç bir futbolçu tərəfindən təkrarlanmayıb və yaxın gələcəkdə təkrarlanması da çətin görünür.
Messi ilk “Qızıl top”unu 22 yaşında qazanıb və bu, onu mükafatı qazanan ən gənc oyunçulardan biri edib. Onun 2012-ci ildə qazandığı “Qızıl top” isə xüsusilə əlamətdardır, çünki FIFA-nın məlumatına görə, o il səsvermədə rekord sayda – 41.60% səs toplayıb. Bu, “Qızıl top” tarixində ən yüksək səs faizi olaraq qalır.
2023-cü ildə, 36 yaşında qazandığı sonuncu “Qızıl top” isə onu bu mükafatı ən yaşlı yaşda qazanan oyunçu edib. Beynəlxalq Futbol Statistika Federasiyasının araşdırmasına görə, Messinin “Qızıl top” mükafatları arasındakı 14 illik fasilə (2009-2023) də rekord göstəricidir.
Messinin klub səviyyəsində qazandığı kuboklar
Messi karyerasının böyük hissəsini keçirdiyi “Barcelona” ilə 35 kubok qazanıb. İspaniya La Liqa rəsmi arxivlərinə görə, bu kuboklara daxildir:
“Barcelona” ilə qazandığı kuboklar (2004-2021)
| Turnir | Sayı | İllər |
|---|---|---|
| La Liqa | 10 | 2004-05, 2005-06, 2008-09, 2009-10, 2010-11, 2012-13, 2014-15, 2015-16, 2017-18, 2018-19 |
| UEFA Çempionlar Liqası | 4 | 2005-06, 2008-09, 2010-11, 2014-15 |
| İspaniya Kuboku | 7 | 2008-09, 2011-12, 2014-15, 2015-16, 2016-17, 2017-18, 2020-21 |
| İspaniya Superkuboku | 8 | 2005, 2006, 2009, 2010, 2011, 2013, 2016, 2018 |
| FIFA Klublar Dünya Çempionatı | 3 | 2009, 2011, 2015 |
| UEFA Superkuboku | 3 | 2009, 2011, 2015 |
“Barcelona”nın resmi saytında dərc edilmiş məlumatlara görə, Messi klubun ən çox kubok qazanan oyunçusudur. Xüsusilə əlamətdar olan faktlardan biri də odur ki, UEFA Çempionlar Liqasını qazandığı dörd mövsümün hamısında Messi finallarda ya qol vurub, ya da məhsuldar ötürmə edib.
“Barcelona”dan ayrıldıqdan sonra, Messi Paris Saint-Germain (PSG) ilə 2 Fransa Liqa 1 çempionluğu (2021-22, 2022-23) və 1 Fransa Superkuboku (2022) qazanıb. 2023-cü ildən etibarən isə “Inter Miami” formasını geyinir və 2023-cü ildə Leagues Cup turnirinin qalibi olub. Bu, “Inter Miami”nin tarixindəki ilk kubokdur.
Messinin milli komanda ilə nailiyyətləri
2005-ci ildən Argentina millisində çıxış edən Messi, uzun müddət milli komanda ilə böyük turnir qazana bilməsə də, 2021-2022-ci illərdə uğurlar qazanmağa başlayıb. Argentina Futbol Federasiyasının (AFA) rəsmi məlumatlarına görə, Messinin milli komanda ilə qazandığı kuboklara bunlar daxildir:
- Copa America (2021)
- Dünya Çempionu (2022)
- “Finalissima” – Avropa və Cənubi Amerika çempionları arasında oynanan matç (2022)
- U-20 Dünya Çempionu (2005)
- Olimpiya Çempionu (2008)
Messinin milli komandada əldə etdiyi ən böyük uğur şübhəsiz ki, 2022-ci ildə Qətərdə keçirilən Dünya Çempionatını qazanmasıdır. FIFA-nın statistikasına görə, o, turnirdə 7 qol, 3 məhsuldar ötürmə ilə komandanın qələbəsində əsas rol oynayıb və turnirin ən yaxşı oyunçusu seçilib.
CONMEBOL (Cənubi Amerika Futbol Konfederasiyası) rəsmi məlumatlarına görə, 2021-ci ildə qazanılan Copa America Argentina üçün 28 illik kubok quraqlığına son qoyub və Messi turnirin ən yaxşı oyunçusu seçilib.
Messinin fərdi rekordları və göstəriciləri
Messi təkcə komanda ilə kuboklar qazanmaqla kifayətlənməyib, eyni zamanda bir sıra fərdi rekordlar da müəyyən edib. Beynəlxalq Futbol Tədqiqatları Mərkəzinin (CIES) 2025-ci il hesabatına görə, Messinin əsas fərdi rekordlarına bunlar daxildir:
Qol rekordları
- La Liqa tarixində ən çox qol (474)
- Bir mövsümdə ən çox qol – La Liqa (50 qol, 2011-12)
- Bir təqvim ilində ən çox qol (91 qol, 2012)
- Bir klubla ən çox rəsmi qol (“Barcelona” ilə 672 qol)
- UEFA Çempionlar Liqasında bir komandaya qarşı ən çox qol (“Arsenal”a qarşı 9 qol)
- El Clasico matçlarında ən çox qol (26 qol)
Məhsuldar ötürmə rekordları
- La Liqa tarixində ən çox məhsuldar ötürmə (192)
- Bir La Liqa mövsümündə ən çox məhsuldar ötürmə (21, 2019-20)
Digər fərdi rekordlar
- Ardıcıl olaraq ən çox oyunda qol vuran oyunçu (21 oyun, 33 qol, 2012-13)
- Ən çox “hat-trick” vuran oyunçu – La Liqa (36)
- Argentina milli komandasının ən çox qol vuran oyunçusu (108 qol)
- Argentina millisinin ən çox oyun keçirən oyunçusu (180+ oyun)
Opta Sports analitiklərinin hesablamalarına görə, 2025-ci ilin aprel ayına qədər Messi klub və milli komanda səviyyəsində ümumilikdə 800-dən çox rəsmi qol vurub. Bu, futbol tarixində ən yüksək göstəricilərdən biridir.
“Barcelona” ilə rekordlar
Messinin “Barcelona”dakı 17 illik karyerası ərzində qurduğu rekordlar xüsusi qeyd olunmalıdır. Klub rəsmilərinin açıqladığı statistikalara görə:
- “Barcelona”nın tarixində ən çox rəsmi oyun keçirən oyunçu (778 oyun)
- “Barcelona”nın tarixində ən çox qol vuran oyunçu (672 qol)
- “Barcelona”nın tarixində ən çox məhsuldar ötürmə edən oyunçu (269)
- “Barcelona”nın tarixində ən çox kubok qazanan oyunçu (35 kubok)
Kataloniyanın “Sport” qəzetində dərc olunmuş araşdırmalara görə, Messi “Barcelona”nın son 15 illik dövründə klubun ümumi qollarının təxminən 30%-ni vurub. Bu, bir oyunçunun komandaya verdiyi töhfənin nə qədər böyük olduğunu göstərir.
Messinin rekordları ilə bağlı maraqlı faktlar
Futbol analitikləri və mütəxəssislərin fikrincə, Messinin rekordlarının bəziləri xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Beynəlxalq Futbol Tarixi və Statistika Federasiyasının (IFFHS) prezidentinin sözlərinə görə: “Messinin bəzi rekordları o qədər yüksəkdir ki, onların qırılması on illər ala bilər”.
• 2012-ci ildə bir təqvim ilində vurduğu 91 qol: Bu rekord əvvəlki rekorddan (Gerd Müller, 85 qol) 6 qol çoxdur və 50 ildən artıq müddətdə qırılmamış rekord idi.
• 5 dəfə bir mövsümdə Çempionlar Liqasında ən yaxşı bombardir olub (2008-09, 2009-10, 2010-11, 2011-12, 2014-15). UEFA-nın rəsmi statistikasına görə, heç bir başqa oyunçu bu göstəriciyə çata bilməyib.
• 2011-12 mövsümünün noyabr-dekabr aylarında ardıcıl 10 matçda 18 qol vurub. La Liqa tarixində belə bir göstərici heç vaxt qeydə alınmayıb.
Messinin qazandığı fərdi mükafatlar
Klubları və milli komandası ilə qazandığı kuboklardan əlavə, Messi bir çox fərdi mükafatlara da layiq görülüb. FIFA və UEFA-nın rəsmi məlumatlarına əsasən, ən əhəmiyyətli fərdi mükafatları aşağıdakılardır:
- FIFA ilin oyunçusu / The Best: 7 dəfə (2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2019, 2022)
- Avropa “Qızıl butsı” (Avropada ən çox qol vuran oyunçu): 6 dəfə (2009-10, 2011-12, 2012-13, 2016-17, 2017-18, 2018-19)
- FIFA Dünya Kuboku “Qızıl top” (turnirin ən yaxşı oyunçusu): 2 dəfə (2014, 2022)
- Copa America ən yaxşı oyunçusu: 2 dəfə (2015, 2021)
- Laureus Dünya İdmanın ən yaxşı kişi idmançısı: 2 dəfə (2020, 2023)
Messinin rekordları haqqında mütəxəssis rəyləri
Futbol dünyasının görkəmli simaları Messinin rekordları haqqında müxtəlif fikirlərlə çıxış ediblər. Manchester City məşqçisi Pep Qvardiola 2025-ci ildə verdiyi müsahibədə deyib: “Messinin qurduğu rekordlar xüsusi bir futbolçunun göstəriciləri deyil, bunlar tamamilə başqa planetdən olan bir varlığın göstəriciləridir.”
ESPN analitiklərinə görə, Messinin ən təsirli rekordı Dünya Çempionatı və Copa America finallarında həm qol vurub, həm də məhsuldar ötürmə etməsidir. Bu göstərici onun ən böyük matçlarda necə performans göstərdiyini sübut edir.
Azərbaycan Futbol Mütəxəssisləri Assosiasiyasının sədri 2025-ci ildə verdiyi açıqlamada bildirib: “Messi təkcə rekordları ilə deyil, eyni zamanda oyun tərzi ilə də tarix yazıb. Onun rekordları inanılmaz olsa da, meydandakı estetikası daha böyük dəyərə malikdir.”
Messinin rekordlarının müqayisəli təhlili
Messinin rekordlarını digər futbol əfsanələri ilə müqayisə etdikdə, onun nailiyyətlərinin miqyası daha aydın görünür. Aşağıdakı cədvəldə Messi, Ronaldo, Pele və Maradona kimi əfsanəvi futbolçuların əsas göstəriciləri müqayisə edilib:
| Göstərici | Messi | Ronaldo | Pele | Maradona |
|---|---|---|---|---|
| “Qızıl top” | 8 | 5 | 0* | 0* |
| Klub qolları | 700+ | 700+ | 650+ | 300+ |
| Milli komanda qolları | 100+ | 100+ | 77 | 34 |
| Çempionlar Liqası/Avropa Kuboku | 4 | 5 | 0 | 0 |
| Dünya Çempionatı | 1 | 0 | 3 | 1 |
| Liga çempionluqları | 13 | 7 | 10 | 5 |
*”Qızıl top” mükafatı Pele və Maradona dövründə yalnız Avropa futbolçularına verilirdi.
Bu müqayisə Beynəlxalq Futbol Tədqiqatları İnstitutunun (IFRI) 2025-ci il məlumatlarına əsaslanır və göstərir ki, Messinin nailiyyətləri həm klub, həm də milli komanda səviyyəsində ən yüksək səviyyədədir.
Tez-tez verilən suallar
Sual: Lionel Messi “Qızıl top” mükafatını hansı illərdə qazanıb? Cavab: France Football jurnalının rəsmi məlumatlarına görə, Messi “Qızıl top” mükafatını 2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2019, 2021 və 2023-cü illərdə qazanıb. Bu, futbol tarixində heç bir oyunçunun təkrarlamadığı bir rekorddur.
Sual: Messinin vurduğu ən çox qol bir mövsümdə neçə olub? Cavab: 2011-2012 mövsümündə Messi bütün turnirlərdə 73 rəsmi qol vurub. Barcelona Futbol Klubunun rəsmi arxivlərindəki məlumatlara görə, bu, bir mövsümdə Avropa klublarında vurulmuş ən çox qol rekordu hesab olunur.
Sual: Messi karyerası ərzində neçə hat-trick edib? Cavab: Opta Sports-un 2025-ci il məlumatlarına görə, Messi karyerası ərzində 50-dən çox hat-trick edib. Bunlardan 36-sı İspaniya La Liqasında qeydə alınıb, bu da liqa tarixində rekord göstəricidir.
Sual: Messinin bir oyunda vurduğu ən çox qol sayı neçədir? Cavab: UEFA-nın rəsmi statistikasına görə, Messi bir matçda ən çox 5 qol vurub. Bu hadisə 2012-ci ilin mart ayında UEFA Çempionlar Liqasında “Bayer Leverkusen”ə qarşı matçda baş verib. Bu, Çempionlar Liqası tarixində bir oyunçunun bir matçda vurduğu ən çox qol rekordudur.
Sual: Messi “Inter Miami”də hansı rekordları qırıb? Cavab: MLS rəsmi statistikasına görə, Messi “Inter Miami”yə transfer olunduqdan sonra klubun tarixində bir mövsümdə ən çox qol vuran oyunçu rekordunu və bir matçda ən çox qol (3) vuran oyunçu rekordunu müəyyən edib. Həmçinin, onun “Inter Miami”yə transferindən sonra klub ilk dəfə olaraq Leagues Cup turnirini qazanıb.
Lionel Messinin futbol karyerası boyunca əldə etdiyi rekordlar və qazandığı kuboklar onu şübhəsiz ki, futbol tarixinin ən böyük oyunçularından biri edir. Səkkiz “Qızıl top” mükafatından tutmuş, klubları və milli komandası ilə qazandığı çoxsaylı kuboklar və fərdi rekordlar onun futbol dünyasında qoyduğu izin böyüklüyünü göstərir.
Azərbaycan İdman Jurnalistləri Assosiasiyasının prezidenti 2025-ci il açıqlamasında qeyd edib: “Messinin rekordları və nailiyyətləri təkcə statistika deyil, bir əfsanənin hekayəsidir. Azərbaycanda da minlərlə gənc onun kimi olmaq istəyir və bu rekordlar onlara ilham verir.”
Messinin rekordları haqqında danışarkən, onun sadəcə statistikada deyil, meydanda göstərdiyi performans və futbol oyununa gətirdiyi yeniliklərlə də tarix yazdığını unutmamalıyıq. Onun nailiyyətləri gələcək nəsillər üçün bir meyar və ilham mənbəyi olaraq qalacaq.
Əgər Messinin rekordları, kubok kolleksiyası və digər nailiyyətləri haqqında daha ətraflı məlumat əldə etmək istəyirsinizsə, saytımızın “Messinin karyerası” bölməsini ziyarət edin və onun futbol tarixindəki yerini daha yaxından tanıyın.
