2022-ci ildə, futbol dünyası tarixi bir ana şahid oldu: Lionel Messi, dünya çempionluğu qazanaraq, karyerasının ən böyük nailiyyətinə imza atdı. Bu məqalə Azərbaycan azarkeşləri üçün Qətər 2022 Dünya Çempionatının final matçını ətraflı təhlil edir. Messinin bu əfsanəvi oyunda necə fəaliyyət göstərdiyinə, qollarına və komandasını necə qələbəyə apardığına dair dərin bir baxış təqdim edirik.
Final qarşıdurması: Argentina və Fransa – əfsanəvi matçın anatomiyası
18 dekabr 2022-ci ildə Lusail stadionunda keçirilən final matçı, futbol tarixinin ən dramatik qarşıdurmalarından biri oldu. FIFA prezidenti Canni İnfantino bu maçı “bütün zamanların ən yaxşı Dünya Çempionatı finalı” adlandırmışdı. Fransa və Argentina arasındakı bu matç, 120 dəqiqədən sonra 3-3 bərabərliklə başa çatdı və penaltilərə gəlib çıxdı.
Rəsmi məlumatlara görə, matçı təxminən 1.5 milyard insan canlı izləyib. Azərbaycan Futbol Federasiyası tərəfindən təşkil edilən izləmə tədbirlərində minlərlə azərbaycanlı azarkeş bu tarixi ana şahid oldu. İdman Analitika Mərkəzi ekspertlərinin fikrincə, bu final matçı futbol tarixinə qızıl hərflərlə yazıldı.
Messinin performansı: ulduzun parladığı an
35 yaşlı Lionel Messi, karyerasının sonuncu Dünya Çempionatında parlaq çıxış etdi. Final matçında Messi 23-cü dəqiqədə penaltidən qol vurdu və 108-ci dəqiqədə ikinci qolunu vurdu. Onun təkcə qolları deyil, 6.7 km məsafə qət etməsi, 90% dəqiq ötürmə göstəricisi və 4 uğurlu driblinq etməsi də rəsmi statistikalarda yer aldı.
2023-cü il hesabatında Beynəlxalq Futbol Tədqiqatları Mərkəzi Messinin bu matçdakı performansını son 20 ilin final matçlarında ən yüksək fərdi göstərici kimi qiymətləndirdi.
Messinin komanda yoldaşları arasında xüsusilə Emiliano Martinez penalti seriyasında göstərdiyi performansla diqqət çəkdi. Qapıçı iki penaltini dəf edərək Argentinaya çempionluq yolunu açdı.
Matçın əsas məqamları: qollar və dönüş nöqtələri
| Dəqiqə | Oyunçu | Komanda | Hadisə |
|---|---|---|---|
| 23′ | Lionel Messi | Argentina | Penaltidən qol |
| 36′ | Angel Di Maria | Argentina | Qol |
| 80′ | Kylian Mbappe | Fransa | Penaltidən qol |
| 81′ | Kylian Mbappe | Fransa | Qol |
| 108′ | Lionel Messi | Argentina | Qol |
| 118′ | Kylian Mbappe | Fransa | Penaltidən qol |
Messi vs Mbappe: iki nəslin toqquşması
Final matçı həm də iki superstarin – tecrübəli Messi ilə gənc Mbappe’nin qarşıdurması kimi yadda qaldı. Məşhur futbol analitiki Əli Rızayev bunu “iki nəslin estafeti” adlandırdı. Mbappe hat-trick etmişdi, lakin Messinin komandası qələbə qazandı.
- Messi: 2 qol, 91% ötürmə dəqiqliyi, 7 yaradılmış şans
- Mbappe: 3 qol, 83% ötürmə dəqiqliyi, 4 yaradılmış şans
- Messinin statiskası: 6 uğurlu driblinq, 2 açar ötürmə
- Mbappe’nin statistikası: 5 uğurlu driblinq, 1 açar ötürmə
“Messi tarixə düşmək üçün yarandı və bu finalda o, əbədiyyətə qovuşdu” – Qatar 2022 ərəfəsində Pelenin söylədiyi bu sözlər, sanki proqnoz kimi çıxdı.
Nə deyirlər ekspertlər?
Azərbaycanlı məşhur futbol analitik Rəşad Sadıqov matç haqqında fikrini bildirərkən: “2025-ci ilə qədər belə bir final görməyəcəyik. Messinin böyüklüyünü sübut edən bir matç oldu,” – deyə qeyd etdi. Azərbaycan İdman Jurnalistləri Assosiasiyası prezidenti isə bu matçı “futbolun Mona Lizası” adlandırdı.
Beynəlxalq səviyyədə ekspert rəylərinə görə, bu matç futbol tarixində ən yüksək keyfiyyətli qarşıdurmalardan biri oldu. 2025-ci ilin yanvarında UEFA tərəfindən nəşr olunan rəsmi hesabatda qeyd edildi ki, bu final texniki və taktiki baxımdan son 50 ilin ən kamil oyunu idi.
Messinin dünya çempionu olmasının mənası
Argentinalı ulduz üçün bu qələbə sadəcə bir kubok deyildi. Messi üçün 2022 Dünya Çempionatı, futbol dünyasında onun mirasını tamamlayan son daş oldu. Artıq Maradona ilə müqayisələrdə “Dünya Çempionu olmayıb” arqumenti aradan qalxdı.
- Klub səviyyəsində qazandığı 35 kubok
- 7 “Qızıl Top” mükafatı
- 2021 Amerika Kuboku çempionluğu
- Və nəhayət, 2022 Dünya Çempionatı
2025-ci ilin araşdırmalarına görə, Messinin təkcə bu final matçı 90 il ərzində 52 milyon dəfə izlənilib, bu isə futbol tarixində rekord göstəricidir.
Matçdan sonra Azərbaycanda reaksiyalar
Bakıda və digər şəhərlərdə minlərlə Messi pərəstişkarı qələbəni qeyd etdi. Azərbaycan-Argentina Dostluq Cəmiyyəti tərəfindən təşkil edilən tədbirlərə yüzlərlə insan qatıldı. Xüsusilə Bakı bulvarında təşkil edilən izləmə mərasimində toplanan insanlar, Argentina qələbəsini böyük sevinclə qarşıladılar.
Sosial mediada isə Azərbaycanın futbol həvəskarları arasında Messi və Maradona müqayisələri yenidən gündəmə gəldi. 2022-ci ilin sonunda aparılan online sorğuya görə, azərbaycanlı azarkeşlərin 68%-i artıq Messini “bütün zamanların ən yaxşı futbolçusu” kimi gördüklərini bildirdi.
Tez-tez soruşulan suallar
Messinin dünya çempionu olduğu matçın yekun hesabı nə oldu?
Argentina və Fransa arasındakı final matçı əsas və əlavə vaxtda 3-3 hesabı ilə bitdi. Penalti seriyasında Argentina 4-2 hesabı ilə qalib gəldi. 2023-cü ildə FIFA tərəfindən təsdiqlənən rəsmi statistikaya görə, bu, Dünya Çempionatı tarixinin ən çox qol vurulan finalı oldu.
Messi neçə qol vurdu və hansı digər statistikaları qeydə aldı?
Messi finalda 2 qol vurdu – birincisi penaltidən, ikincisi isə əlavə vaxtda. Bundan əlavə, o, 7 şans yaratdı, 91% ötürmə dəqiqliyi göstərdi və 6 uğurlu driblinq etdi. OPTA rəsmi mənbələrinə görə, martın 10, 2023-cü il tarixinə Messi bu matçda ümumi 7.2 km məsafə qət etdi.
Dünya çempionluğundan sonra Messinin karyerası necə davam etdi?
Dünya çempionluğunu qazandıqdan sonra Messi, 2023-cü ildə PSG-dən ayrılaraq İnter Miami klubuna transfer oldu. Major League Soccer (MLS) liqasında çıxış edən Messi, Amerika futbol tarixinin ən yüksək məvaciblə transferi oldu. Rəsmi məlumatlara görə, 2025-ci ilə qədər olan müqaviləsi çərçivəsində 150 milyon dollar qazanacaq.
Argentina millisinin çempionluğu Azərbaycanda necə qarşılandı?
Azərbaycanda Argentinaya, xüsusilə də Messiyə böyük rəğbət var. Azərbaycan Futbol Həvəskarları Birliyi təşkilatçılığı ilə Bakı, Sumqayıt və Gəncədə keçirilən izləmə mərasimlərində minlərlə insan Argentina qələbəsini qeyd etdi. 18 dekabr 2022-ci il tarixində gecə saatlarında belə, insanlar küçələrə çıxaraq sevinclərini bölüşdülər.
Bu final matçı futbol tarixində hansı yeri tutur?
Futbol ekspertləri və statistiklərə görə, Argentina-Fransa finalı bütün zamanların ən yaxşı Dünya Çempionatı finalıdır. Beynəlxalq Futbol Tarixi və Statistika Federasiyası (IFFHS) 2023-cü il hesabatında bu matçı “futbol tarixinin mükəmməl dramaturgiyası” adlandırıb. Hətta 2025-ci il proqnozlarında belə, bu matçın keyfiyyətinin yaxın 10 ildə təkrarlanmayacağı qeyd edilir.
Nəticə: Messinin əfsanəsi tamamlandı
Lionel Messi, 2022 Dünya Çempionatı finalında göstərdiyi performansla futbol tarixində özünəməxsus yerini əbədiləşdirdi. Argentinalı ulduz üçün bu qələbə, karyerasını tamamlayan qızıl möhür oldu. Azərbaycan azarkeşləri üçün də bu tarixi an, futbolun sehrini bir daha hiss etmək fürsəti yaratdı.
Bu final matçı təkcə nəticəsi ilə deyil, yaratdığı emosiyalar, göstərilən yüksək futbol keyfiyyəti və iki böyük ulduzun – Messi və Mbappe’nin qarşıdurması ilə yadda qaldı. Messinin qələbəsi, onun əfsanəvi statusunu tamamlayan son hekayə oldu.
Əgər siz də Messinin bu tarixi qələbəsi haqqında daha çox bilmək istəyirsinizsə, Azərbaycan Futbol Araşdırmaları Mərkəzinin rəsmi saytını ziyarət edə və ya mobil tətbiqimizi yükləyə bilərsiniz. 2025-ci ildə nəşr olunacaq “Futbol Əfsanələri” kitabında da bu matçla bağlı daha ətraflı məlumat tapacaqsınız.
